Montfortanen 2

Zondag “Da Pacem”. De missen waren voor de gelovigen om 7, 8 en 10 uur. Wij hebben de mis van zeven uur en negen uur (korte Hoogmis met één heer). Gisteren was voor de parochianen ook gelegenheid om te biechten geweest van 4 tot 7 uur. De biechtstoel is in een zijkapelletje. Zo goed en zo kwaad dit ging hielden we vandaag ook Recollectie tot vier uur. Na het diner waarschuwde ons pater overste, zeer voorzichtig te zijn in onze uitlatingen. Het schijnt dat er spionnen in het dorp zitten. Even voor tweeën reed een Duitse rode kruis auto voor, om enige bedden met matrassen te halen. Een uur later werden pater overste en Pater Tessen bij twee gewonde Duitsers geroepen bij de boerderij van de Biggelaar. Toen Pater Overste even in een greppel dook om zich te dekken tegen juist aansuizende granaten, viel hij met zijn hand in een gla scherf. Een lichte verwonding.

Om 5:00 uur was lof met Rozenhoedje voor het volk. Enige fraters waren aangewezen om te zingen. Om 6:30 uur was het gewone lof voor de communiteit.

We hebben nu 20 zieken in huis, 73 evacués ,75 paters broeders en fraters.

Na het ontbijt maakt PaterOoverste bekend dat het reglement voortaan weer gewoon zal ’s morgens: dus eerste morgengebed, tweede meditatie, derde Heilige Mis. Geen dankzeggingsmis. We moeten de kapel verlaten als de mensen voor de mis van acht uur komen. Onder leiding van Pater Rutten werd begonnen met het beschutte van het souterrain tegen …..

Na het diner werden we plots opgeschrikt door de tijding dat de kerk in Oirschot in brand stond. Inderhaast liep iedereen naar de Lourdesgrot van waaruit men de kerk kan zien liggen. Het was een flinke brand. Middengedeelte en toren brandden. Het maakte diepe indruk op ons allen. Naderhand vernamen we dat de koorbanken en de preekstoel weg gebrand waren. Een gevaarlijk punt in de buurt dat nog wel vaak beschoten wordt, is het kruispunt bij van de Biggelaar, waar een zijweg het kasteelpad verbindt met het Boxtelse pad. Daar werd gisteren weer een man gedood, Pater Rutten en enige fraters werden ter plaatse geroepen. Na de toediening van het heilig oliesel hebben wij het lijk ook nog opgebaard. Frater Gielen, van Overbeek en van der Vleuten hebben nog geholpen bij een brandende boerderij in het dorp, terwijl de kogels over hen heen floten. Wat verlangen we toch naar het einde van deze verschrikkekijke tijd. Na het avondgebed kwam Pater Gielen thuis, hij moest hij moest meteen pater overste hebben: het ging over een verschrikkelijke tijding.

Bij het morgen gebed beval pater overste ons in aller aller gewichtigste intentie: hoge nood. De paters zouden allen die intentie de Heilige Mis opdragen. Wat mag dit zijn? Bij het  ontbijt vernamen we het. “We moeten er uit”. Heel Best en Oirschot moet ontruimen. Tot één uur vannacht hebben de paters geconfereerd om alles te regelen. Met grote moeite was gekregen dat de zieken met hun verplegers mogen blijven. 5 Paters werden aangewezen als groepsleider (zij zijn overste van de groep) Kaptein, Reinders, Rutten, Peeter,s Meijer.

Als verplegers bleven hier: Frater Hamelers, Frater van Druten, Frater Fransen Blokker.

Nachtdiensten: Smit, Knibbeler,  Stolk

Zieken: Buiten de bekende, Stolk, Op het Veld, Hupperts, Knibbelen, van Elwijk,  G Fransen,  J. van Osch.

Deze moeten hun groene tbc kaart gereed houden en in bed kruipen.

Van de paters blijven pater overste (zielzorg), Hermans, Tessen, Somers, Gundrie.

Van de broeders blijven hier: Dominicu, Hardelinus, Gabriel, Tacisius, Theophilus, Ephrem, Odulf Adelbertus.

De fraters Vuysters, Klijs en Bogmans konden, als ze wilden naar hun familie gaan.

Na 10 uur vertrokken de verschillende groepen na eerst in de kapel samen nog een hartelijk gebeden te hebben.

Deze inktvlekken zijn het gevolg van de hevige schrik die de kroneker aangreep door de felle inslag van meerdere granaten, vlakbij huis. Frater A Fransen, Blokker zijn ternauwernood aan de dood ontsnapt. Zij waren juist in een wei vlakbij om koeien te halen die de boeren hadden achtergelaten (die kunnen we slachten) de scherven vlogen over hen heen.

De hele namiddag hebben we bedden gesjouwd. De refter van de paters, fraters en broeders staan vol bedden met ouden van dagen. Wijzelf eten (veel spek) in het recreatiezaaltje. Paters en fraters aan één tafel. ’s Avonds werden baantje gegeven, anders loopt de boel in het honderd. Pater Tessen ging met enige fraters ’s avonds tegen zeven uur (de klokken zijn een uur vooruit gezet) bij Dorus een baal erwten te halen. Van alle zijde hebben de boeren ons verlof gegeven zoveel  te slachten als we willen. Maar hoe dat allemaal hier te krijgen. Toch zullen we deze dagen heel veel vlees moeten eten. Dat is het ergste niet. Avondgebed houden we in het Broederkapelletje. Daar is ook een lof plus het  rozenhoedje geweest.

Vannacht werd veel geschoten; enige ouwe luitjes waren ook lastig. Ze deden niets als roepen. De wakende zuster had er heel wat moeite mee. De Heilige Mis was in de grote kapel. Tegen zeven uur gingen we aan ons werk, voornamelijk boterhammen snijden. Een  koe die gisteren gewond werd, is geslacht geworden met behulp van een zekere meneer zoethout (van het rode kruis), die met zijn gezin in ons huis is ondergebracht. Ook het gezin Clemens uit Oirschot woont nog bij ons in (bibliotheek). De zieken verpleging begint nu meer regelmatig te verlopen. Het oude vrouwtje dat ons vannacht wakker hield door  haar gedurig roepen is verplaatst. Het ontbijt gebruikten we in de grote spreekkamer. We hadden (volgens pater Tessen) vlees met een beetje brood er op. Het is een echt avontuurlijk leven. Allemaal, paters, broeders en fraters zitten we aan twee ronde tafels. Bij de oudjes in de grote refter, waar de vleugel nog staat, speelde fr Smit een paar liedjes, wat heel erg in de smaak viel. Het diner gebruikten we in de voormalige bid-studie-en ziekenzaal. Het zaaltje beneden is nu helemaal als ik ziekenzaal ingericht. Om 5:10 uur kwamen we tesamen in en bij de ziekenkamer van broeder Urbanus. Het voormalige recreatiezaaltje van de broeders, waar nu ook frater F. van Geffen ligt om er tegenwoordig te zijn bij zijn toewijding aan Onze Lieve Vrouw. Morgen immers zal hij de eeuwige geloofde afleggen. Ook het lof met rozenhoedje daar gedaan. Het was er  natuurlijk heel erg druk. De koster  (frater Stolk) had gezorgd dat er een altaar was opgeslagen. Ook de eerwaarde zusters waren tegenwoordig.

De fraters Op het Veld, Huberts, Erens, van Osch moesten in bed op de middengang, achterkant. Daar zijn tenminste hun ziekenkamers. De fraters Hubetrs enOp het Veld zijn opgebleven, maar het bed staat gereed. Ook is er nu een officiële lijst gemaakt die eventueel aan controlerende Duitsers kan worden getoond. De vier voornoemde fraters gaan als ziek door. Er zijn samen ±94 zieken in huis. Paters Somers is ook ziek verklaard, ligt op de kamer van pater Meijer. Vier fraters zijn officieel verplegers: hamers apen Fransen, Blokker, van Elswijk. Frater van Druten helpt Hadelenius in de slagerij en de bakkerij, Frater G. Fransen is helpen op de boerderij bij broeder Odulf, hij melkt de koeien (een hele troep).

Vandaag was er veel frondactiviteit in de buur,t ook veel vliegtuigen. Er hoeven maar een paar Duitsers over het Kasteelpad te komen, of de Tommys later een kanon erop knallen.

Nauwelijks was het avondgebed gebeden of het geschut begon zo hevig te vuren dat het wel leek of de granaten door ons huis vlogen. Alles in rep en roer. In het zaaltje (tegenwoordig onze refter) werden die oudjes van de bitzaal overgebracht, die niet lopen kunnen. Zodoende moeten nog gauw enige bedden versjouwd worden.

Het was een hele consternatie! Ondertussen lag in de gang bij de keuken heel rustig een Duitse soldaat te slapen, die al een paar keer is komen eten en die er zich op beroemd in vijf oorlogsjaren nog geen mens dood geschoten te hebben. De rest van de nacht rustig voorbij.

Het schieten komt korter bij, hevig gedreun, veel geruchten o.a. Oirschot bevrijd (was het maar waar!) Wij denken veel aanen bidden vurig voor de achtergebleven zusters. Hoe zouden zij het maken?

Nog geen elektrisch licht en geen water. Carbidlampen in orde gemaakt. Ze branden goed, geven veel licht, stinken erg!! Nu en dan vliegt er een in brand. Iedere avond worden er oorlogsberichten doorgegeven, die de zusters ontvangen, zoals wij het ook vroeger deden. Maar ons hart zit er nu bij, nu je zo een en ander hebt meegemaakt.

Vanavond geoefend, om in en uit de kelder te 1aan. Ze staan mij niet zo erg aan. Ik hoop, dat het niet nodig is

Mantels en habijten ontdaan van slijk en vuil. Ze hadden randen van 15 à 20 cm. vuil!

Eerste vrijdag onze refter is nu weer.

Het diner was heel feestelijk. Pater overste trakteerde ons allemaal op een vóór-oorlogse “pin”. En, dat viel in de smaak. Met leedwezen dachten we aan onze geevacueerde confraters, die het zeker zo goed niet zullen hebben als wij op het ogenblik. Broeder Urbanus tracteerde conci-sigaretten. Het lof was ’s avonds weer in de broederskapel. Na het souper gaan de fraters Hupperts en Op het Veld buurten bij een paar boertjes, die in het fietsenhok een wigwam hebben opgeslagen. Ze zijn daar natuurlijk heel welkom. Ook moet nog vermeld worden dat pater Gundrie vanmorgen reeds voor vijf uur op zijn klompen bezig was met wc’s te spoelen. Er was verstopping in verband met de heersende diarree.

Broeder Theodoor was n.m. hier. 3 groepen zijn in Spoordonk, 2 in Moergestel

Feest van Onze-Lieve-Vrouw van de Allerheiligen Rozenkrans. Eeuwige professie van broeder Urbanus. Ondanks het oorloggebeuren en het knetteren van mitrailleurs hebben we geprobeerd deze onvergetelijke dag in een onvergetelijke tijd zo mooi mogelijk te vieren. De professie en de daarop volgende Hoogmis vonden plaats op de kamer van broeder Urbanus.

Hernieuwing der gelofte van broeders Hardelenius, Ephrem, Theophile. Pater Overste deed de Heilige Mis  en hield na het evangelie een kleine toespraak. Hij hij wees hier op de vreemde omstandigheden waarin deze grote dag in het leven van de broeder gevallen was. Met zichtbare ontroering gewaagde Pater Overste van de gelijkvormigheid met Christus die de broeder door zijn langdurige ziekte is ten deel gevallen: hulpeloos en zonder krach.t Maar als gij blij zijt vandaag Urbanus wij ook…. Mocht de congregatie nog veel van zulke broeders kunnen opnemen…. Gij zijt een zegen voor het huis … Ook namens pater provinciaal werd de feesteling geluk gewenst door Pater Overste. Door alle aanwezigen werd het gregoriaans meegezongen. Het harmonium stond bij de schoenmakerij. De meeste fraters op de gang, ook de eerwaarde zuster zwaar weer tegenwoordig.

Niet alleen was het vannacht buiten onrustig (kanonnen) ook binnenshuis rommelde er wat. Waarschijnlijk ten gevolge van de minder goed geslaagde soep van gisteren, het fruit etcetera, etcetera hadden de oudjes buikloop en zij niet alleen. Ook het merendeel van de paters broeders en fraters zal ook een apart kamertje krijgen.

Vandaag is het feest van heilige Franciscus. Onder de mis in het broeder kapelletje, die door de zusters werd bijgewoond, werd door enige fraters gezongen; iets wat de zusters heel erg op prijs stelden. In de namiddag zagen we weer veel bekende gezichten terug (onder andere de twee jongens van Habraken die blijven, Dorus en  Mina). ’s morgens was broeder Theodorus weer terug. Zes fraters schijnen nog in Spoordonk te zitten. Ze hadden er een varken geslacht, met een gewoon zakmes, terwijl de huid afgestroopt werd met een stroopdoosdeksel. Broeder Gerardus was tegen de avond nog hier. De groep van Pater Peters en Rutten in Spoordonk.

Onder het souper werd gezamenlijk de situatie besproken. Ket kan heel goed zijn dat er morgen controle komt: dan moeten de pseudo zieken toch in bed zijn. Ook de oudjes mogen niet meer, zoals ze vandaag gedaan hebben, door het huis lopen: allemaal het bed in. Men moet de indruk van een ziekenhuis krijgen. Iedereen zal vannacht wel goed slapen. We zijn allemaal erg moe.

Geen Hoogmis. Ook worden er geen oudjes in de kapel toegelaten. Die moeten nu eenmaal bedlegerig zijn en blijven. Pater overste heeft ze dat krachtig op het hart gedrukt. Een oud vrouwtje klaagde vanmorgen vanuit haar bed tot frater Op het Veld: ik ben overal nat, waarop deze de voorzichtige vraag stelde heeft het soms binnen geregend vannacht? De frater Blokker, Stolk, Knibbelen, van Elswijk werken in de grote refter.   Het is daar op de etensuur een hele bedrijvigheid. In het kleine zaaltje tegenover de keuken zijn de fraters Erens, Hupperts aan de slag. Dr. Scholman brach datt vanmiddag het nieuws mee uit het dorp dat de Duitsers er alles vernietigen. Meneer Clemens, die in ons huis nog verblijft houdt met zijn gezin, heeft vandaag ons allen verbazing gaande gemaakt door zijn karaktertesten. Hij doet dit uit het handschrift van zijn slachtoffers. Reeds verschillende fraters en broeders lieten zich testen: soms met alles behalve bemoedigend resultaat. Helaas hebben we nu ook luizen in huis. Als het maar niet verder gaat. Een oud mannelke bracht ze mee. Men heeft hem terdege onder handen genomen.

Broeder Gerardus was weer eens uit Spoordonk overgewipt. Het schijnt dat de fraters daar ook al last hebben van de goede kost. Net zoals wij (zie 7 oct): overvloed aan vlees. De groep van pater Kaptein is blijkens een brief (door het RK bezorgd) in Udenhout bij de Capucijnen aangeland. Ze hebben enige cellen en een zaal tot hun beschikking gekregen. Dat is dus boffen. Ook wij boffen vandaag weer eens. Pater overste wist een stevige hoeveelheid tabak (tamelijk goede) te bemachtigen. We kregen allemaal 100 g. We begonnen een stormnoveen tot de zalige Montfort om spoedige uitkomst. Na het avondgebed zal de litanie gebeden worden. De oudjes en zieken doen ook mee.

Pater Hermans en fr  A. Franssen gingen vanmiddag een kindje dopen. De tocht verliep goed. Wel hebben zij zich even ongerust gevoeld toen enige laag duikende jagers, die zelfs onder de hoogspanningsdraden door vlogen hen van alle kanten kwamen bespieden. Een Duitser met d e pater sprak, verzekerde dat alles wel binnen enige dagen afgelopen zou zijn en dat het hier niet zo erg zou worden. We wachten nu maar op de val van Tilburg. Nog later op de avond gingen frater van Druten, G. Fransen, F. knibbelen en broeder Hardelenius de buizen uit het keukenfornuis weghalen. Er was gevaar dat ze zouden doorbranden. De heer Zoethout maakt zich nog steeds zeer verdienstelijk. Gisteren heeft hij nog verschillende artikelen vanPater Gungrie uit een huis in Oirschot gehaald.

Een triestige regendag. Het leven, hoewel druk wordt nu toch wel iets regelmatiger. Pater Gundrie deed vandaag de was voor de roodvonk patiënt en andere zieken.

Er komt nogal geregeld bezoek uit Spoordonk. Vandaag waren P. Peeters en frater M. Kuipers en frater Kooijmans hier. Ze hebben het heel goed en hebben een nauwkeurig dagboek aangelegd om al hun wederwaardigheden te vereeuwigen. Het was ook een zeer rustige dag. ’s Namiddags werd er alweer tabak uitgedeeld. Het eten is ook heel goed. De fraters H. Smit, Erens, Op het Veld en Hupperts werden belast met het water dragen. Een van de oudjes werd vandaag 78 jaar. Daar werd voor morgen natuurlijk even de vleugel voor geopend.

Vandaag kwam pater Erkens en ook pater van Eunen nog eens kijken. Het leven gaat hier nog steeds zijn gewone gang. Wel waren er vanmorgen enige Duitsers hier om ketel te krijgen. Pater Overste waarschuwde ons naderhand om in het bijzijn van die heren niet te roken. Ze hadden al gevraagd hoe we aan die tabak tabak kwamen. De maaltijden voor de zieken en oudjes zijn 8 uur, 11 uur en 5 uur. Wij gebruiken ons ontbijt tussen 7:15 uur en 8:00 uur. Het diner om 12:00 uur, collatie om 4:00 uur, souper 6 uur. Kwart voor acht belt ‘t voor het avondgebed, zodat we om 8 uur al naar bed gaan. Maar het is ’s morgens ook weer vroeg dag: 5 uur. Pater overste zou ons wel graag een uur langer geven, maar het schijnt dat de broeders dan niet kunnen klaarkomen.

Feest van Pater Generaal later Frater Theophile, ook broeder Theophile heeft naamfeest. Pater Overste droeg de communiteitsmis op tot intentie van de Generaal. Aan het ontbijt kon frater Smit maar niet uitgeklaagd komen over dat oude vrouwtje dat tegenover hem op de gang de nacht doorbrengt met schreeuwen op de zuster. Hij wil haar zover mogelijk doen verhuizen om toch maar rustig te kunnen slapen. Aan het diner hadden wij vanmiddag een pater assumptionist uit Moergestel, die met broeder Remigius mee gekomen was.

Een van de oude heren werd 84 jaar. Natuurlijk was er een huldiging nodig met behulp van de vleugel. De jarige trakteerde op een cigaretje. Pater Somers is sinds gisterenmiddag naar het moederhuis van de zusters geweest. Frater Hacking gebruikte het diner weer bij ons in de refter. Hij loopt nog met een stok., Maar het gaat toch al heel goed met zijn voet. Nu kan hij overal aan de oudjes gaan vertellen wat hij allemaal heeft meegemaakt 28 augustus. Met frater van Geffen is het heel ernstig. Hij ligt nu bij broeder Urbanus. Hij heeft er nu ook nog buik tbc bij gekregen. De dokter geeft hem nog drie à vier weken. Onder het souper keerde pater Somers terug van het biecht horen.

De Hoogmis was om half 9 in het broederkapelletje

Verschillende boeren die alweer teruggekeerd waren, hebben bevel gekregen opnieuw te evacueren. Ook uit ons huis werden enige personen (de familie Willems) verwijderd. Het oude vrouwtje dat ’s nachts lag te schreeuwen en dat fr Smit uit zijn slaap hield, is ook naar haar familie teruggebracht. Voor dergelijke affaires is heer Zoethout een uitstekende hulp. Aan het diner waren pater Rutten en broeder Gerardus (die vandaag naamfeest heeft). De oudjes hadden vanavond een heel eigenaardig menu: karnemelk daarna zuurkool met paté.

Het ontbijt viel tegen. Al die varkens die de laatste tijd geslacht werden en die grotendeels tot paté gedraaid waren, blijken voor niets geslachtofferd te zijn: de paté is bedorven. Enige verpleegden blijken vannacht ziek te zijn geworden. Vanmorgen werd een namenlijst gemaakt van alle zieken en “zieken die er momenteel in huis zijn. Pater Overste maakt zich nog al bezorgd voor een eventuele controle. Er lopen zoveel volk in en uit. Dat zou wel eens argwaan kunnen wekken.

Vanmiddag werd Juffr Hendrica v/d Vleuten bediend. Zij ligt op de T.B.C. afdeling (refter van de Broeders)

Frater van Geffen werd vanmorgen om 10:30 uur bediend. Hijzelf had nog graag tot zaterdag gewacht, maar men heeft gemeend dat het beter is niet langer uit te stellen. Frater Hacking las de toewijding voor, waarna frater van Geffen zelf een essentieel gedeelte voor las. Daarna kwam Pater Overste met het Ons Heer, vergezeld van pater Hermans, die ook in superpli was. Voor het ontvangen van het Viaticum hernieuwde frater van Geffen zijn gelofte (in mei had hij ze ook reeds afgelegd). Pater Overste sprak daarna nog een hartelijk woordje, waarin hij tot uitdrukking gebracht de grote dankbaarheid die Frans nu wel zou gevoelen jegens God, omdat hij omdat hij zich weer helemaal had mogen geven aan God. Zeker, Jezus en Maria hebben hem op het kruis gelegd. Toch is er grote reden tot dankbaarheid: het kruis is altijd voor Gods lievelingen. Vervolgens het Heilig Oliesel geeft zo’n bijzondere kracht naar ziel en lichaam. Pater Overste wekte dan tenslotte Frans nog één keer op tot een oprecht berouw over alles wat minder goed mocht zijn geweest en spoorde hem aan zich innig te verenigen met het confiteor dat de aanwezige fraters zo dadelijk zouden bidden. Onder grote stilte verrichtte vervolgens Pater Overste die heilige zalvingen op het lichaam van onze zieke confrater. Welk een zorg heeft onze moeder de heilige kerk niet voor haar zwakke kinderen.

Allemaal waren we zeer onder de indruk.

Toen Pater Overste met ’t Ons Heer vertrokken was, zette Pater Somers het Magnificat in, dat we toen allen meebaden. Ook Frans!

Tegen acht uur vanmorgen (we waren bijna allemaal nog aan het ontbijt) werd Pater Overste weg geroepen daar juffrouw Hendrika van der Vleuten stervende was. Niet lang daarna kwam Pater tussen reeds terug: ze was heengegaan zachtjes en kalm, haast onmerkbaar. Frans van Geffen was vanmorgen weer heel wat beter. Hij smeerde voor zichzelf vier sneetjes met jam en sprak heel veel (herinneringen uit Schimmert). Zijn ouders zijn vanmorgen ook hier geweest. Het lijk van juffrouw van de Vleuten is in de spreekkamer opgebaard. Verder is een gewonde man (reeds op hogere leeftijd) vandaag bediend. Hij ligt reeds enige tijd op het zaaltje tegenover de keuken. Zijn arm en borst kas is ernstig gewond door een granaatscherf.      (Jozef vd Roozendaal)

De communiteitsmis werd opgedragen voor Henrica van der Vleuten. De oude vader en een oom (beiden verpleegden van ons lazareth) waren ook aanwezig. Vanmorgen was ook een Duitse officier hier. Hij was gewond en was in het nabije Duitse lazaret afgewezen. Omdat dat daar alleen voor de artillerie is! Daar hier nog steeds geen dokter is, konden we hem ook niet helpen . De man schijnt dit te begrijpen en is weer vertrokken. Sinds gisteren hebben we ook een schurftpatiënt in huis, een knecht van Doris. De man heeft een kamer op de middaggang gekregen, een eigen gereserveerde wc. En met alle moeite wat geprobeerd het besmettingsgevaar te keren. Een bakker, Jan de Luuk met zijn familie is nu ook in ons klooster, woont op de middengang, nieuwe gedeelte. In Oirschot is een nieuwe majoor gekomen. Een ongemakkelijke. Hij vertrouwt zelfs de rode kruis mannen niet meer. Meneer Zoethout is vanmorgen nog aangehouden.  Ze hebben zijn “schein” afgenomen. Er is sprake van dat alles weg moet uit Oirschot. Tegen vijf uur namiddag kwam een Duitser in de spreekkamer vragen of er morgen niet de Heilige Mis, gelezen worden voor de jongens, die opgepikt zijn om te werken aan de Duitse stellingen. Pater Tessen zal gaan. Alle benodigdheden moet hij meenemen. Een Duitser zal hem komen halen.

Om 8:30 uur kwam de Duitser Pater Tessen halen, die frater Knibbelen als misdienaar meenam. Het was een echte missie tocht. Het was een verwilderd boeltje bij de jongens: maar onze Lieve Heer zal er niet minder hartelijk ontvangen zijn. Op een van de zalen was weer een jarige. De jonge dame (57 jaar) werd hartelijk toegesproken in verzen door een van de patiënten, een meisje dat ’s nachts om 2:00 uur het bed van de jaren versierd had. Een speciale feesttaart was ook vervaardigd. ’s-Namiddags was broeder Theodore onder Duitse geleiding weer hier om een boodschap voor de paters te brengen. Tevens kwam een zus van frater van Geffen. Frans eet weer goed.

Vanmorgen hebben we juffrouw H. van de Vleuten begraven. Om 8:30 uur begon de dienst, opgedragen door Pater Overste. Het voorlopige graf is aan de evangeliekant der kapel, eventjes om de hoek bij de grote deur. De kist was heel primitief. Ze is hier in huis gemaakt. De vader en een oom van de overledene waren aanwezig. Als ook verschillende van de geëvacueerden, die bij ons verblijven.

Nog in de voormiddag kwam het verblijdende nieuws dat de Duitsers vannacht in allerijl vertrokken zijn. In de school van Straten stond nog een ketel van ons: die werd natuurlijk gehaald, alsmede enige trofeeën. Pater Hermans bracht een stuk vlees mee. Ook een Duitse soldatenpet was erbij. Daar werd eens mee gesold. Zuster Daphrose voetbalde ermee. De zusters zijn dubbel blij, want nu kan het moederhuis blijven. Anders hadden morgen alle zusters, ook de zieke er uit moeten evacueren. Aan het diner opende Pater Overste het gesprek met eens hard op te zuchten: “ Was het maar waar! Was het maar waar! “. We willen het hopen. ’s namiddags werden nog granaten afgevuurd. Aan het kanaal zouden nog Duitsers zitten. Aan het souper echter kwam meneer Zoethout ons nog vertellen dat de laatste Duitsers van het kanaal zich beginnen terug te trekken. Hoopvolle stemming. De oudjes in de grote refter hebben al ƒ 14 bijgedragen voor een Heilige Mis ter ere van Sint Gerardus. ’s Avonds was er volop drukte. Er werd gezongen en voorgedragen. Vooral de heer van Kessel (Molenaar) deed zich gelden.

De mensen staan te springen om weg te komen, maar Pater Overste vindt dat we niet te voorbarig moeten zijn. We hebben nog geen Engelsman gezien. Aan het diner was pater Peeters en frater L. Jansen om te vragen of de fraters uit Spoordonk terug kunnen keren.

Plotseling tegen 4:30 uur kwam de heer Zoethout thuis met het bericht: Oirschot is bezet door de Nederlandse “Tommys”. Gauw naar boven om te kijken of er niets op de weg te zien si.. Maar ineens gaat de bel. Pater Hermans en pater Tessen zijn met een Tommy (Een jongen uit Eindhoven) hierheen gekomen. Wat een vreugde! Door alle ziekenzalen werd de soldaat heengeleid, overal handjes geven. Het Wilhelmus was niet van de lucht. Pater Hermans had een ronde soldatenbaret opgezet en zorgde voor een glaasje wijn. Daarna werd hij op de thee uitgenodigd bij Pater Overste. Alvorens de bevrijdingsheld vertrok nam Pater Peters eerst nog een foto, waarop Tommmy, paters, fraters, zusters, burgers, meisjes, alle soorten mensen vertegenwoordigd waren. Toen hebben we de soldaat vergezeld naar de grote weg. Daar zagen we een flinke colonne voorbij trekken. Natuurlijk een geweldig gejuich. De Engelsen kwamen uit de richting Best. Eerst pantser gevechtswagens, de automatische geweren gereed liggend. Daarna transport-, radio- rode kruis auto’s. De colonne werd weer gesloten door enige gevechtswagens. De mensen zijn natuurlijk allemaal uitgelaten en vrolijk. Toch is het erg jammer dat de Duitsers zoveel vernietigd en geplunderd hebben in de huizen. ‘s Avonds 5:30 uur: plechtig lof met rozenhoedje en TeDeum. Juist gingen de zware tanks wil (42 Ton) over de weg. We mogen wel dankbaar zijn. Het lof was met met 3 heren.

Een prachtige Hoogmis; met Te Deum en Wilhelmus, dat door de celebrant dapper werd meegezongen. Naar de Hoogmis werden alle inboorlingen voor het huis verzameld, waar pater overste plechtig de Nederlandse driekleur hees. Daarbij hoorde natuurlijk een daverende toespraak. Ondertussen kwamen de Engelsen de zwartrokken wat van dichterbij bekijken; al spoedig was het ijs gebroken en vanaf heden smaakte de eigen teelt niet meer. De ene sensatie volgde op de andere, een stuk wei achter het huis werd tot vliegveld gevorderd, er landen vier toestellen. Al spoedig krijgen we inkwartiering, zelfs de gang liggen stampvol. Druppelsgewijs vertrekken de zieken, en de zusters beginnen het huis te ontsmetten, Gelukkig zorgen de Engelse voor een insectenpoeder. Na enkele dagen waren alle confraters in de omliggende dorpen ook bevrijd en pas na 3 november waren we weer allen bij elkaar.

Voor wat hoort wat, al aanstonds toen onze eerste gasten waren ingekwartierd kwam er witbrood op tafel, al spoedig volgden vlees en vis. Wij van onze kant leverden een tegenprestatie in de vorm van een gezellige avond die we de troepen aangeboden; nog vele van deze avondjes zouden volgen. In grote lijnen verliep zulks aldus: pater Gondry stak een speech af; dan trad de soos op, stel solisten, de schola onder leiding van pater overste, herdenking van de gesneuvelden, Wilhelmus tenslotte God save thee King met de speech van pater overste en de majoor. Na het eerste avondje traden ook de Engelse gewoonlijk op. Een aangename verrassing was voor ons het plotselinge en geheel onverwacht bezoek van een van onze Canadese paters, pater Latour, aalmoezenier in het Canadese leger, nadien is hij nog vele malen hier geweest, en nooit vergat hij voor de scholastieken een verrassing mee te brengen. In deze tijd komen ook de verschrikkelijke V1 wapens over, die ons heel wat angst hebben bezorgd.

Om half negen plechtige Hoogmis “Salve Sancte Parens”. Pater Overste droeg de Heilige Mis uit dankbaarheid op geassisteerd door pater Tessen en Hermans. Zo plechtig mogelijk. Besloten met een krachtig “Domine, salvam fac Reginam nostram”. Hierna werd voor het huis de Nederlandse vlag officieel gehesen. Pater Overste sprak alle eerst de aanwezigen toe. (Wie maar enigszins lopen kon, was natuurlijk gekomen). Pater  Overste sprak ons allen toe als “Vaderlanders”. We hebben nu onze Lieve heer bedankt. Nu moeten wij ook voor de toekomst onthouden, dat we elkaar moeten helpen.In de oorlog was het noodzaak. Laten we dit blijven doen: ons één voelen. Juist kwam er een Tommy aan:  een Maastrichtenaar. Die werd natuurlijk hartelijk toegejuicht. Pater Overste wees erop dat we veel aan die mannen verschuldigd zijn. Velen van hen gaven reeds hun bloed voor de vrijheid.

Nog meer Tommies kwamen. Want ook op het Kasteelpad liggen ze nu en de wei van Dorus voor ons huis staat vol artillerie.  In de school van straten zijn ze ook. De Engelsen werden getrakteerd op echte thee, op appels. Zij gaven ons goeie sigaretten. Een foto moest natuurlijk ook gemaakt worden. De hele morgen blijven ze bij ons. Steeds weer klonk “God save  the King”’,” Wilhelmus”. Lang leve de Tommies. De jonge dames waren natuurlijk erg vereerd als ze met een Schot of Engelsman onder de arm mochten lopen. Om twaalf uur kwam frater L. Jansen en N. Rutten en broeder Arnold voorgoed terug uit Spoordonk. Meer mogen er voorlopig niet terugkeren. De secretaris is vanmorgen ook hier geweest. Hij werd hartelijk toegejuicht. Waarop deze antwoordde met “Leve Oirschot. Alleen de boeren mogen terug naar hun hoeven. De weg moet vrij blijven voor de troepen. Nu zullen we gauw inkwartiering krijgen.

In de namiddag kwamen frater Hendriks, Sneijder en van Cuijk nog even overgewipt uit Spoordonk. Om 5:00 uur gingen ze weer terug. Het huis ligt nu helemaal omgeven door auto’s en motoren.

De bibliotheek, en andere zalen liggen vol Tommys. Ook in de spreekkamer zijn er (officieren). Zij hebben elektrisch licht, maar jammer genoeg kunnen we er niet op aangesloten worden. In de hoek tussen klooster en kapel (voorkant van het huis) staat een grote auto, daarin moeten een generaal zitten, naar het schijnt een brigadegeneraal. Het avondgebed houden we in de grote kapel. De petroleum raakt op.

De tommy’s zijn heel rustig en gemoedelijk. Af en toe ontmoet je ook een Nederlander, die als verbindingsofficier en tolk meegaat met de troep.

Vanmorgen overleed in de ziekenkamer tegenover de bidzaal (refter) een oud vrouwtje Stans, haar zoon was jammer genoeg niet aanwezig. Hij is bij de Tommys.

Vanmorgen trokken ook weer zware tanks over de grote weg. Pater Overste stond te kijken en te juichen bij Drieske voor de deur. De troepen zijn alweer vertrokken. Maar nieuwe kwamen in de plaats. Pater Overste verleent ze graag onderdak. Het zijn kalme gemoedelijke jongens. Vele vroegen ons reeds om een boterham. Frater Blokker, Knibbelen, Stolk, van Elswijk maken zich zeer verdienstelijk: zij spreken het beste Engels. Ook Pater Gundrie natuurlijk. Hij moet er heel dikwijls aan te pas komen als een of ander officier iets nodig heeft. Met uitbundige dankbetuigingen zijn ook reeds enige “patiënten” vertrokken. Pater Polman was aan het diner en vertelde enig nieuws uit Limburg. Pater Provinciaal schijnt direct na de bevrijding per auto naar België te zijn gereisd. In de namiddag kwamen nog pater Rutten en Reynders. Achter Habraken stegen vanmiddag kleine vliegtuigjes op. Interessant gezicht.

Tegen vier uur kwam pater L. Colijn. In Valkenburg is nogal schade aangericht, maar overigens is alles goed in Zuid Limburg. Pater Collens is door België gefietst; met behulp van een aanvraagbiljet kan hij overal ongehinderd door: Amerikaanse stempel doet wonderen.

In de namiddag kwam frater Weltens uit Moergestel, waar de fraters door de zusters van het gasthuis buitengewoon verwend zijn geworden. Nu, wij mogen ook heel tevreden zijn over de zusters, die we hier gekregen hebben: sr Daphrosa, sr Tryphona en sr Cyrina. De zusters zijn ons werkelijk een voorbeeld. Dikwijls zullen ze wel stilletjes gelachen hebben om onze mannelijke onhandigheid, over de zindelijkheid van ons klooster. Een van de fraters zei eens in het voorbijgaan tegen zuster Cyrina: “Maar zuster, je bent altijd in de weer! Rust nu eens nooit?” Waarop het rake antwoord kwam: “in de hemel, frater, daar zullen wij rusten “. Zo hebben we heel wat geestelijke ruikertjes van onze zusters in ontvangst moeten nemen.

Vandaag stierf Joseph van Roosendaal, een oude man, die een ernstige wond aan arm en borst had opgelopen. Veel oudjes zijn reeds vertrokken. Één keer werd het zelfs een hartroerende scène. Bij het afscheid begon een vrouwtje te huilen: “Fraters, gij hebt voor ons als honden geslapen” en toen zette een heel koor van “wenende vrouwen in.

Feest van Christus Koning. Hoogmis met drie heren. Om 2:30 uur plechtig lof. We hebben nu plenty Tommys hier. Ze zitten overal in ons huis. De cloitre hebben ze aan de kant van de filter. (Opslag plaats: wat hebben die lui een voorraad!) Dan komt een stuk dat we deze dagen als refter zullen gebruiken, want onze vorige refter (bidzaal) is ook door de Engelsen in beslag genomen. Verder nog de spreekkamer, de kamer van de Provinciaal,.1e theologie, filo kamer beneden. Oude huis eerste en tweede verdieping. Het zijn echte lekkerbekken die Engelsen. In de achter keuken hebben ze hun officiers coockkamer ingericht. Dan is er ook nog in het fietsenhok een keuken ingericht.

De grote refter werd ontsmet. Buiten zijn de matrassen allemaal gestopt. De zusters hebben  er slag van. Vanmiddag kwam Pater de Keven uit Nijmegen op doorreis naar het zuiden (over België, als het lukt!) De pater heeft heel wat avontuurlijk’s beleefd. Pater Tessen vertrok vanmiddag naar Nijmegen. Pater Overste gaat naar Spoordonk enige dagen.

Begrafenis van Jos van Roosendaal. Alleen de mis was bij ons. Het lijk werd in Oirschot begraven, hoewel de overledene van Best is (reden: verkeersmoeilijkheid). Vandaag kwamen enige brieven aan en berichten over het rode kruis, ook uit Meerssen: alles goed!. Vandaag moeten ook alle scholastieken en broeders weer terugkomen. Onder het diner arriveerden frater Winhacken  en frater Schleysen (die beide Trappisten in Tilburg waren). Laat in de middag kwam ook “Udenhout “ terug en een gedeelte van “Moergestel “. Frater van der Vleuten is in Eindhoven geweest bij zijn ouders: om over de brug te komen, liet hij zijn wijdingspapieren zien; toen was het goed. Ook pater Weert keerde terug uit Moergestel. Na veel omzwervingen, zijn we nu weer in de eigenlijke refter aangeland, die de zusters keurig netjes voor ons gepoetst hebben.