1944
september
more
Standaard

Zware ontploffingen

Heel de nacht en deze morgen zware ontploffingen. (Later hoorden we, dat deze  dag Dolle Dinsdag werd genoemd. De wildste geruchten waren in omloop. In Rotterdam beweerden ze: de geallieerden zitten in Dordt; in Den Haag zeiden ze: ze zijn al in Rotterdam en in Haarlem stapte onze Rie (mijn zus) uit de trein en daar stonden de mensen met bloemen onder de mantel de geallieerden al op te wachten.

Ze hebben helaas lang moeten wachten en de bloemetjes zullen wel niet fris gebleven zijn, evenmin als de mensen. Die ontgoocheling van het winterfront tot deMaas is ontzettend geweest.)

Gisterenavond en vannacht in de richting van Gilze-Rijen: grote steekvlam men gevolgd door      ware ontploffingen na +/- een minuut. Wij dachten, dat het ontploffingen van munitiedepots waren, die overal door de Duitsers werden vernield vóór zij terugtrokken.

Vannacht om 12 uur waren de Engelsen in Breda, zei men. Wij leven in een geweldige spanning, afwisselend in hoopvolle vreugde en hevige angst.

Vanmiddag is het zeer stil, geen berichten. Vanaf zondag is er geen post meer gegaan. Woensdag was Mijnh. Th. van Delft uit Tilburg hier; hem gaven we brieven en circulaires mee om te posten, waar hij kon in Tilburg?

De kinderen is geschreven, dat de vakantie tot onbepaalde tijd verlengd is.

De mensen mo ten om 20.00 uur binnen zijn. Om 22.30 uur zijn Duitsers in wagens met paarden ervoor naar de Markt gereden. Mijnheer Poulssen belooft te komen vertellen, als hij iets hoort.

more
Standaard

Rozen hoedjes

Ook deze nacht veel ontploffingen ! We verlangen zeer, iets zekers te horen, maar alle berichten van gisteren worden weer tegengesproken. ‘s Nachts  ziten Moeder+ de oude en bange zusters onder de trap en bidden rozen­ hoedjes en “devotiekes” als bij een stervende.

 

more
Standaard

Duitsers trekken voorbij

Duitsers trekken in de voormiddag voorbij op wagens en op paarden in de richting van de Markt. Allerlei voertuigen; tilburi’s: vierkante bakjes op twee wielen. Men zegt dat er Mongolen bij zijn. Tijdens deze tocht opeens een hevige knal! Veel ruiten stuk! ‘s Avonds kwamen uit dezelfde richting veel auto’s voorbij. De post is met paard en wagen gebracht.

more
Standaard

Opnieuw Duitsers

Opnieuw Duitsers in de dagscholen, op fietsen en op een wagen gekomen,± 70 personen . Het paard loopt los over de speelplaats; het waren twee paarden, afgenomen van een voerman uit Eindhoven. De man is er bij en hoopt zijn twee paarden terug te krijgen.

Uit ons kweekschoolkeukentje zijn de Duitsers de kachel komen halen om erop te koken

 

more
Standaard

Rustige nacht

Rustige nacht. Oorlogsberichten sijpelen binnen. Vanmiddag om ongeveer 15.00 uur zijn boten in het kanaal met mitrailleurs bestookt uit geallieerde vliegtuigen. Het was zeer goed te zien; een hels lawaai! Ik zat bij Sr.Petra in het lokaal, · samen vluchtten we de gang in naast haar lokaal (bij de kinderkapel). Er ligt een grote kogel op de binnenplaats, – 10 cm. Lang en 2 à 3 cm. middellijn, de vorm van een granaat. Dus: binnenblijven bij zo’n gelegenheden!! Veel Duitse troepen trekken over de Markt, ik weet niet waarheen. Hier in de Koestraat is het heel rustig.

Vanavond tussen 2l.00 uur en 21.30 uur twee harde en langdurige belstoten . Duitsers vragen om de sleutels van de buitenschool, waarvan de nog vrije lokalen worden gevorderd.

more
more
Standaard

Geen Duitsers in de dagscholen

Geen enkele Duitser in de dagscholen te zien!! We gaan er gauw de banken uit halen. Eerst plaatsten we in elke klas een blauwe tafel en een zitbank, maar deze hebben we er later weer uitgehaald.

Een officier komt vragen, waar zijn manschappen zijn; er is niemand te vinden!

De verdwenen soldaten hebben onze pannen en lepels meegenomen; de kachel lieten ze staan.

We hebben de grote en kleine slaapzaal van de kinderen ontruimd; de bedden brachten we naar de postulanten-dormter , de rest pakten we in de kastjes en brachten ook deze daarheen.

Hevige ontploffingen! Wat is het beste? Ramen en deuren open of dicht?? De een vindt , dat alles dicht het minste        gevaar en schade betekent, de ander zus, de ander zo!!

more
Standaard

Rustige nacht, vanmorgen hevige ontploffingen

Rustige nacht gehad – vanmorgen hevige ontploffingen. Men zegt, dat de Oirschotse bruggen over het kanaal met dynamiet zijn geladen. Bij iedere knal meent ieder, dat die bruggen uiteen slaan! De Duitsers gaan er echter met hun wagens over heen en weer.

Vanmorgen de kweekschoolkachel door de Duitsers meegenomen. Ze zeiden, naar de hoge brug (bij Termeer), waar± 30 Duitsers liggen. Over drie dagen kunnen we ze halen. Als ze tijd hebben, zullen zij ze terugbrengen!! Hoe braaf! Geloof jij het??!!

Heel de dag hevige ontploffingen. In het kanaal lagen vier schepen, die zaterdag beschoten zijn. De Duitsers zullen die schepen nu laten zinken. Het ene schip is geladen met aardappelen voor Eindhoven, een ander met brandstoffen: briketten . Heel de dag rijden de Duitsers met sportwagens, kruiwagens etc. om de schepen te lossen. Al wie zich op straat vertoont, wordt gedwongen mee te gaan lossen, ook één onzer knechts.

Deze avond zijn de schepen gezonken. De mensen zeggen, dat er bij de brug en kanonnen en mitrailleurs staan opgesteld. De brug bij de familie De Bresser is al gesprongen en naar de diepte gezakt. De Duitsers vorderen overal paarden, wagens en fietsen. Er heerst een zeer zenuwachtige spanning onder ons.

more
Standaard

Mitrailleurvuur

Vannacht drie keer weer met mitrailleurs geschoten; op en neer rijden met wagens en motors door de Koestraat. Overigens was het rustig.

Vandaag abnormaal rustig. Om± 6 uur hevige dreun, alles schudt en trilt; niemand weet de oorzaak. Vanavond in de verte telkens oplichten en hevige knallen.

 

 

more
Standaard

Geen nieuws

Niemand weet ons enig nieuws te vertellen! Op de voormiddag: twee militairen aan de schooldeur, die   echter gesloten is. Ze gaan naar de Kweekschool.

Soeur Fidelia ontvangt hen; ze moeten kolen hebben. Soeur Fidelia wijst hen naar de briketten van de  geschonken schepen. “Die branden niet”, beweren ze.

Sr.Fidelia vraagt de kachel terug; nog niet!! Naar de hoofddeur. De burgemeester heeft gezegd, dat er hier vijf zakken kolen voor hen zijn.

Sr.Clementine vraagt een bewijs. Ze gaan het halen. Ze komen terug met een rode wagen (van de Seine-Le Havre ) en zijn nu met vijf man sterk.

Ondertussen komen de Zeereerwaarde Moeder en Sr.Bathilde en ze brengen de lui naar het korfbalveld, waar een grote hoop cokes ligt. De wagen komt. Twee schoppen (waarmee men spit!) krijgen ze en voor de rest moeten ze met de handen de cokes maar in de wagen helpen!

De vorige week hebben we twee varkens geslacht, die ons goed van pas zullen komen. De kelders worden in gereedheid gebracht om er zo nodig enkele dagen in te huizen. Banken, levensmiddelen, kaarsen, verband, W.C. stoelen etc.

De bonnen voor levensmiddelen zijn alle ongeldig verklaard.      In de provincie Noord-Brabant krijgen we nu z.g. noodbonnen voor enkele artikelen.

Deze blijken achteraf ook waardeloos, want ons land is geheel en al uitgeput. Het was overal elders ook zo. Men gaf bonnen , d.w.z. bewijzen, dat men recht had op dit of dat artikel, waarvoor ze geldig waren, in de vastgestelde hoeveelheid te kopen. Maar… kwam men ermee in de winkels, dan was het artikel sinds lang niet meer verstrekt aan de zakenlui en kon men met lege handen vertrekken.

Alle personen- en goederenvervoer staat stil.

Vanmiddag hoorden we, dat een munitietrein in Oisterwijk tot ontploffing was gebracht door de Duitsers. Catharinenberg, een onzer huizen, had ook schade geleden, plafonds waren omlaag gevallen enz.

Een brief ontvangen  van de zusters uit Zaltbommel, die nu in Ammerzoden zijn. Reeds 6  september  moesten zij evacueren, :kregen maar drie uur tijd om zich klaar te maken. Te voet gegaan van Bommel naar Ammerzoden.       Een wagn (van Goesten) en een fiets (Baselaar) kwam haar tegemoet. Ze moesten have en goed achterlaten in Bommel.           ·

Be icht van de luchtbeschermingsdienst ontvangen, dat om 6 uur de brug bij Termeer vernield zal worden. Alle ramen en deuren open! Heel de communiteit onder de trappen en in veilige schuilhoeken. We wachten…; na een kwartier nog niets. We gaan daarom toch Metten lezen. Dan komt er een zacht plofje!…

Maar kwart over 7 komt een harde knal. (Ze hadden de kanonnen nog moeten verplaatsen na 6 uur! Ze vreesden, dat die niet tegen de harde slag konden). Op veel plaatsen in ons huis waren de ramen stuk; ramen van de  kapel stuk en het lood verbogen. In het Koor – onder de Metten – schrok men hevig en iedereen onderbrak het lezen. Een grote roetwolk steeg op. Een uur later wilde Sr.Godeliva en ik in de kweekschool de ramen sluiten, maar onze overbuur Van Hersel, riep ons toe dat niet te doen, omdat de brug nog niet helemaal vernield was. Om 9 uur volgden inderdaad twee grote knallen met roetwolk en veel zand als begeleiders. Daarna sloten wij alle ramen en deuren. Goed en wel  in bed liggend, volgde weer een hevige knal. Verder was de nacht rustig.

more
Standaard

Evacuatie

Administratie enz. in de kluis bij de spreekkamer gebracht; microscopen en filmtoestel uit het natuurkundelokaal in de andere kluis. Het is vandaag weer opvallend stil. De Eerwaarde Moeder vervolgt intussen de visitatie. Haar Eerwaarde is uiterst kalm. Deze morgen kwamen de Duitsers vragen om 10 platte en 10 diepe borden+ 10 bekers en een  koffiekan, we gaven een geëmailleerde, maar ze wilden een porseleinen !! Ze moesten óók weer een kachel hebben; de secretaris was erbij. Daar de Eerwaarde Moeder       beweerde, geen kachel meer te hebben, moesten ze de keukenkachel zien. Tot nu toe is het nog goed afgelopen! Volgens berichten, die we opvingen , was er de eerste dagen nog niets te doen, want de   geallieerden waren nog niet over de grenzen, wel enige patrouilles, die weer teruggingen.
De strijdende  legers zijn op de grens ten Zuiden van Valkenswaard. Welke kant zullen ze  uit aangaan?? Bruggen, ook de vernielde, sterk bewaakt, kanonnen erbij. Bij de Duitse troepen zijn nu de S.S.mannen aangesloten (de meest gevreesde en niets ontziende lui).
Vanavond is per bulletin aangekondigd, dat in Oirschot alles ten zuiden van het Wilhelmina-kanaal en ten zuiden van de weg Best-Oirschot-Middelbeers vanaf het sportpark, alsook ten noorden van die weg vanaf onze Montessori­ school (richting  Oostelbeers) gereed moet zijn voor evacuatie. Dus ook onze zusters op het St.Franciscushof! Arme stakkerds! Op het bevel daartoe moeten ze onmiddellijk met het allernoodzakelijkste vertrekken! Maastricht door de geallieerden genomen. Twee Fraters hebben hier overnacht  van 15 op 16 sept. Alle zusters, behalve het Bestuur , vreesden, dat het spionnen zouden zijn! Sommige zusters sloten uit angst heel de nacht de deur van de Cel; maar ze hadden ook elders de deuren  zorgvuldig gesloten, zodat Sr. Immacuata en ik waren ingesloten!!  (2 piloten)

 

more
Standaard

Alles rijdt af en aan met kruiwagens

Alles rijdt af en aan met kruiwagens, waarop pakken, bedden, kasten enz., die men in veiligheid tracht te brengen. In de verte kanongbebulder. Onze koffers, die op het Hof waren, worden weer hier gebracht en ook alles, wat de zusters op het Hof kunnen missen, wordt hierheen gesjouwd. Onze overburen brengen hun meubels etc. bij ons op de spreekkamers, ook hun huisraad en inmaak; ook in de klas van Sr.Fides o.a. Roefs en van Genuch- ten. Het  huis van van Genuchten wordt lazaret.         ·

Vanmiddag in de dagschool weer inkwartiering: een 43 man. Goed vier uur komt Mijnheer Poulssen vragen, of hij met vrouw en kinderen, bij            bevel van ontruiming, boven in zijn klas mag huizen en slapen. Wij ruimden het lokaal tot 7 uur uit, onder hevig geknal en mitrailleurvuur buiten.

De Duitsers lopen over de straat met het geweer in aanslag om de mensen op te pikken, die dan bij de brug voor hen moeten gaan werken. Ze moesten 80 man hebben; onze knecht Harrie is ook gepakt, maar hij zag kans weg te vluchten. Om 21.30 uur ‘s avonds bericht, dat alle lichten uit moeten, want alle ramen moesten open zijn. (We mochten al sinds 1940 nooit licht aansteken, of de ramen moesten tot het uiterste verduisterd zijn).

De Zeereerwaarde Moeder raadt ons aan niet naar bed te gaan; we wisten niet wat er zou komen. We zaten tot 23.30 uur op de refter of in de schuil­ kelders; er gebeurde niets.

 

more
Standaard

Hevige beschietingen

Bij het begin van de Hoogmis hevige knallen; een grote gele gloed boven Eindhoven, later grote, hoge stofwolken. In de kapel vallen bij genoemde knallen de kleine ramen naar beneden, de grote stuk en geheel verbogen. Mijnheer de Rector beduidt ons de kapel te verlaten. In de kweekschool en elders zijn ramen en deuren stukgeslagen of ontwricht. De H. Mis stil voort­ gezet; veel gerommel buiten, maar niemand begrijpt de oorzaak. Ik ga kijken, sta voor een Duitser, die door de stukgeslagen voordeur is binnen gekomen.

Hij vraagt om een liter en een weegschaal??

± Half elf overtocht  van veel vliegtuigen; twee keer is het luchtalarm; in de hei worden de Duitse stellingen gebombardeerd; alles dreunt ontzettend. Men draagt de zieken naar beneden. Om 16.00 uur komen de zusters van het Hof. De Rode Kruismannen dragen haar op een brancard naar boven of naar de naaikamer. In allerhaast zijn de cellen in het ziekenkwartier en nog enkele, als de naaikamer ingericht. Iedereen helpt mee!

Verschillende zusters en novicen hebben nu geen cel meer, maar brengen haar strozak in de appelkelder o.a . Sr.Fulgentia en Sr.Norbertha. Wat was het een droeve stoet van het Hof naar hier. Ook de heer Poulssen reed met een ziekenwagentje van het Hof naar het Moederhuis en terug. Ook enkele van de zusters brachten nog wat beddengoed en huisraad over. De beste dekens hebben ze daar moeten laten; die zijn gestolen.

Weldra kwam de bekendmaking, dat heel de Koestraat moest ontruimen v6ör maandag 18 september 12.00 uur tot 300 meter vanaf het kanaal. Wij mogen op eigen risico hier blijven. Het wordt angstig! Wat hangt ons boven het hoofd? Veel zusters filosoferen over het “op eigen risico”, (uiting van angst), maar tenslotte denken we allemaal: gehoorzaamheid! Nu is het werkelijk een offer!

‘s Middags wordt er hevig geschoten en veel vliegtugen komen over. We zitten allemaal in de schuilplaatsen of kelders,’ maar wagen er nu en dan een oogje aan om te kijken! Er moeten veel parachutisten (Engelsen) om­ laag gekomen zijn. Maar waar? Hier nog geen te zien!

Maatglas en weegschaal hebben de Duitsers teruggebracht. Hoe eerlijk! ‘s Avonds zegt de Zeereerwaarde Moeder, dat we deze nacht ons habijt zullen aanhouden. We mogen naar bed gaan of beneden blijven, naar keuze.

Sr.Avelina had geen bed en heeft op mijn bed gelegen en ik in een ligstoel ernaast. Jongens, wat heb ik het die nacht koud gehad! Mijnheer de Rector en de Heer Schaberg sliepen samen onder de trap bij de spreekkamers. Ze  vonden het er niet rustig vanwege het op en neer lopen naar de W.C. vanuit het Noviciaat. Overigens een rustige nacht.

more
Standaard

Zware maatregelen

Half  6   opgestaan. Om kwart over 6  allemaal te Communie. Geen H.Mis.Om 7 uur moesten alle mannen van Oirschot van 18-45 jaar op de Markt zijn met schop en grote handzaag. Kwamen ze niet, dan zouden de Duitsers zware maatregelen nemen o.a. gijzelaars nemen van de notabelen.

Daarom geen H.Mis, want ook de geestelijken liepen gevaar en onze Rector bang voor zijn hachje en alles wat ermee samenhangt! Van alle mannen is er één opgekomen. Er worden nu overal mensen opgepikt. Een Duitser fietst door onze tuin. De knechts zitten veilig opgeborgen in de serre op de binnenplaats (begijnhof); ze doden de tijd met aardappelen schillen.

In de verte kanongebulder. Mijnheer. de Rector zit zowat heel de dag onder de trap. (Ik denk aan de H. Alexius)’.

Hevig afweergeschut. Graad, een van de knechts, krijgt genoeg van die glazen kast en trekt eruit, gevolgd door de anderen.

Half 7 vanmorgen  is de brug bij Best opgeblazen  en daarmee  is de elektrische kabel stuk. Van nu af geen licht meer. •s Avonds is het nu behelpen met kaarsen en waxine-lichtjes. Moeder heeft er gelukkig een ruime voorraad van. Ook zorgt Moeder in die dagen voor een extra goede voeding. Nu iedere dag vlees (de laatste maanden 3 x per week). Heel de dag is er niemand op straat en Sr.Honorine heeft vakantie, want ook geen bezoekers en boodschappen meer: de bel klingelt niet.

Om ± 5 uur: veel transportvliegtuigen en zweefvliegtuigen aan elkaar gekoppeld, komen over. De kabel is goed te zien. Ze gaan in de richting zuid-oost. De spanning en de verwachting nemen toe. Wanneer zullen we vrij zijn?

Sr.Sebastiana, Sr.Theodorine en Sr.Euphemia hebben in de wei de koeien gevangen en op stal gebracht.

Om 6 uur zijn de politietroepen uit de school vertrokken, maar ze kwamen het soepvlees terughalen. (dit moesten we bewaren), maar het lag al in de pan en was zo niet mee te geven – we hebben toen met aardappelen geruild!

Op de Markt een mengelmoes van Duitse troepen: rijwielen, paardenvolk, vliegeniers enz. Lichtkogels worden vanuit vliegtuigen neergelaten. ‘t Is een mooi gezicht!

 

± 9 uur ‘s avonds harde slagen op deuren in de huizen van de omstaande woningen: de plundering door de Duitsers begint.

more
Standaard

Een rustige nacht gehad

Een rustige nacht gehad. Een gedeelte van de zusters is naar bed geweest, andere sliepen beneden in de schuilplaatsen. ± 7 Uur te Communie geweest. Vanmorgen om 6 uur belde een Duitser aan de hoofddeur. Hij vroeg om te drinken. Het bleek een deserteur te zijn. Hij had ontzettende dorst.

Alle “belzusters” waren er mee begaan, zelfs Mijnheer . de Rector ging eens kijken. Die man zei o.a.: “Nog één dag en dan zijn de Engelsen hier!” (Hij was sterk onder de indruk van het vele materieel dat per vliegtuig overkwam). Verder had de Duitse propaganda hem voorgelogen, dat de Engelsen allen, die zich overgaven, dood zouden schieten. Heer Rector heeft  hem duidelijk gemaakt, wat hij doen moest. Hij was radeloos van angst

en had niets dan “Schnaps”. te drinken. Heeft het vanmorgen weggegooid, alsook zijn   geweer. Hij had een brief bij zich, waaruit bleek, dat hij katholiek was, a ook een gebed tot de H. Maagd.

De Duitsers zijn op de boerderij en in het vluchtelingenkamp (Montessori­ school). In het laatste zijn alle deuren opengebroken en ze zagen en hakken alles wat ze kunnen vinden kort en klein. Ze brengen de keukenwagen mee.

Wij geven water en takkenbossen om te stoken . Enkele zusters blijven op de boerderij om een oogje in het zeil te houden. Deze middag hebben we een  kip (overblijfsel van de Duitsers) in de Engelse tuin naast de Kweekschool gevangen . In de buitenschool is het zeer vies; de Duitsers hebben hun behoefte in het stro gedaan! De zusters ruimen het op!!

Sr.Clementine is met enkele zusters naar het Hof geweest: alles is daar in orde. De Moeder van het Hof en een paar zusters blijven er vandaag.

In het gasthuis hebben ze vandaag gewonden gekregen, ook een Amerikaan. Volgens een gerucht zijn de bevrijdingstroepen (gekomen als parachutist bij St. Oedenrode) gisteren in Best teruggeslagen. Zo moet het niet! Dan schiet het niet op! Daar zijn veel huizen vernield of verbrand.

Ook loop het gerucht, dat Eindhoven en Rotterdam bevrijd zijn; de Moerdijkbrug is bezet door de partizanen. Later wordt een en ander weer tegengesproken. (Achteraf blijkt, dat Eindhoven bevrijd is – de Moerdijkbrug werkelijk enige tijd in handen van de ondergrondse strijdkrachten is geweest, maar de Duitsers die in Dordt waren, hebben hem heroverd; slechts 1/ 10 deel van die manschappen keerde terug, zó hard is er gevochten)!

De politietroepen zijn weer terug in de Montessori-school. Ze moeten vlees en erwten terug hebben. Vanmiddag moeten ze vlees en 2 pannen eten hebben en vanavond erwtensoep! Ze hebben maar te bestellen! In de verte kanongebulder, dat korterbij komt.

±  15.00 uur.   Mien Wouters (woont hier kort bij) mag haar schamele rest goed in de kweekschool brengen; al het overige is gestolen.

De Duitsers gaan in de school kijken, ze zien de jaloezieën aan de voorkant. Een komt in de kweekschool; ik verwijs hem naar de hoofddeur van het klooster. Even later komt de Zeereerwaarde Moeder en Sr.Clementine met 5 Duitsers terug: Ze hebben het Hoofdaktelokaal en het meesteressenlokaal gezien ( Montessori huist erin); ze hebben verduistering nodig. Het rectoraat moet binnen het uur ontruimen. De Heer Schaberg laat er alles in. Rector laat er zoveel mogelijk uithalen, o.a. inhoud van de wijnkelder! De Duitsers staan erbij!! De buitenschool wordt ook ingepikt.

Het grote reservoir van de waterleiding is leeg (doordat de elektrische leiding onklaar is). De pomp van de keuken geeft geen water. We moeten nu heel zuinig met het water zijn. Gebruikt water dient als door spoeling W.C. Met het waswater twee dagen doen, minder vaak kopjes opwassen.

De nieuwe bewoners van het rectoraat eisen 10 waskommen, 10 platte en diepe borden, 10 lepels, vorken en messen, 10 paar lakens en kussenslopen, 4 emmers, verder kandelaars en kaarsen.

Onder het avondgebed heel zwaar geschut, alles davert. Wij naar de schuilplaatsen. De zieken naar beneden. Het hoest en rochelt in de gang (Hof).

Ik heb die nacht in de appelkelder in een ligstoel doorgebracht. De kelder was goed bevallen, de stoel minder. Ik dacht, dat er middernacht een kraan werd opengezet, maar iemand maakte gebruik van een zekere “stoel”!!.

Een hevige bom, geronk van vliegtuigen. We staan kwart voor 6 op, bidden om 11 uur kroontje en lang gebed, om 16.00 rozenhoedje, 17.15 uur Metten en meditatie, 20.15 avondgebed en naar bed of zo. (geen elektrisch licht).

more
Standaard

Quatertemperwoensdag

De morgen is tot nog toe (half 9) buitengewoon rustig. Kwart voor 7 te Communie. Daarna H.Mis. Dat was een verrassing ! We konden haar nog niet in      het missaal volgen, daarvoor was het te donker. Vandaag, Quatertemperwoensdag. Tot nog toe heel de dag mogen praten, vandaag zwijgen uit boete!

Wel gewone recreaties. Alles helpt elkaar.

De bewoners van het rectoraat komen van alles te kort:  wijnglazen (om de rest van de wijn van de Rector op te maken), kopjes, schoteltjes, bordjes, soepterrien, enz. Ze hebben koffie gezet in de lampetkan van de Heer Schaberg! Uit de omliggende ontruimde huizen is veel gestolen of stuk geslagen. Verder een rustige dag, vroeg naar bed. Sr.Bathilde

heeft enkele strozakken in de appelkelder gebracht, ook die van mij. Ik voel me er erg veilig!

 

more
Standaard

Duitsers aan de deur

Een rustige nacht. Midden in de nacht komen aan de voordeur twee Duitsers met de opmerking: “Och, wonen hier nog mensen!” Wat was de bedoeling??

Ze vroegen de weg naar Middelbeers, ook vroegen ze om een geestelijke.

Deze is niet ontboden, verder om koffie en eten. Dit laatste kon Sr. Honorine midden in de nacht niet bekomen. Ze dropen weer af. De hele dag komen de Duitsers van alles halen. Buiten schieten ze vaak en zwaar. Op de voormiddag is het biechthoren bij de Zeereerw. Heer Pastoor. Er wordt veel geschoten.

Onder het middageten komen de Duitsers drie spreekkamers opeisen en het torentje rechts vóór in de kapel. Het wordt helaas een uitkijkpost. Het schieten met zwaar geschut en mitrailleurs is niet van de lucht.

Om 15.30 uur worden de citories met Ons Heer uit de kapel gebracht en in de kluis geplaatst. Om ongeveer 16.30 uur zaten we aan tafel: een hevige granaatontploffing, op verschillende plaatsen bij ons ingeslagen. Het rookt!

1o  Een groot gat in het dak van de nieuwe slaapzaal van de kinderen. Het plafond is als doorzeefd, een radiator van de warmwaterverwarming stukgeslagen (bij cel van Sr. Immaculata), waardoor het water met kracht naar buiten stroomt; een zware kruitdamp hangt er. Gaten in het plafond en de vloer daaronder: studieklas  Ulo en vooral handenarbeidatelier stroomt vol water. Er wordt haastig gedweild en geschept. Harrie (knecht) ontboden om de kranen van de verwarming zó te bewerken, dat het water beneden wegstroomt. Ze laten niet het water onder het keukentje van de kweekschool en de gymzaal weglopen. Veel scherven liggen er.

2o  Een groot gat in het dak van de gymzaal, ook een radiator stuk, puin, kruitdamp, overstroming enz.

3o Een groot gat in de ringmuur om de tuin bij het kerkhof van het dorp.

4o Een groot gat in het muurtje bij de bijkeuken; de cokes ligt overal verspreid.

Verder op allerlei plaatsen scherven, ruiten stuk enz.

‘s Avonds hebben we gezamenlijk in de schuilplaatsen de          Metten gebeden in Onze Vaders, meditatie gehouden. Daarna avondmaal in de refter en avondgebed.

Onder de Metten,op de refter, werd de Zeereerwaarde Moeder geroepen. Een Duitser stond in de waranda. Hij vroeg, of de Zeereerwaarde Moeder de Krieg niet kon beëindigen. Hij kwam om wat troost!

Ze schieten nog zwaar. Dit zijn de eerste schoten van de geallieerden en het zal blijken, dat het niet de laatste zijn.       . Niemand mag boven gaan slapen; ik ga weer naar onze strozak in de appelkelder, met habijt en schoenen (die hebben we nu allemaal aan), voile op, scapulier aan!

Het krekeltje sjierpt aanhoudend – ‘t is er rumoeriger, doordat er meerdere zusters komen. Sr.Arnolda slaapt naast me en kruipt vier maal in een nacht over mijn hoofd heen en weer terug om naar de W.C. te gaan (een “stoel”).

more
Standaard

Hevige inslag

Kwart over 6 opgestaan. In de refter morgengebed en meditatie, half 8 te Communie, getijden, ontbijt.

Sr. Dafrosa is met een Rode-Kruis-auto naar het gasthuis om de gewonden te helpen. Een van onze arbeiders is gewond. Een Duitser wil onze kelder binnen; we hebben hem afgescheept naar onze boerderij.

Het overige van dit verhaal is in de schuilkelder geschreven .

Onder het middagmaal hevige granaatinslagen.

1°. In het dak van de slaapzaal (Alverna) van de postulanten.

2°. Opnieuw de nieuwe slaapzaal van de kinderen.

3°. De kleine slaapzaal langs de straat.

Wij gaan eens in de kelder kijken. Toch was je huiverig om erin te gaan: de gedachte: een voltreffer hierboven en dan bedolven onder het puin, lacht ons niet toe!

De zieken van het Hof betrekken de appel- of aardappelkelder onder de bij­ keuken enz.

Even later een hevige inslag, in de gang tegenover het washuis.

De Heer Schaberg is gewond. Ik stond er geen meter van af, voelde veel stof, puin langs me vliegen, kwam met de          schrik vrij.

Mijnheer de Rector en Schaberg betrekken de droogkelder. Een gedeelte van de zusters in de vleeskelder, verder in de kleine, oude kelder en onder de trap bij Moeders kamertje. Hevige inslagen! Je denkt:”Er schiet  niets  van man en muis over.” Veel zusters denken, dat haar laatste uur geslagen is, bidden angstig gebeden voor de stervenden. Zoiets werkt geweldig op je zenuwen . Ik zit ook nog op de begane grond onder de trap. Bij een rustig ogenblik komt er een boodschap van de Eerwaarde Moeder, of allen in de kelder zijn. Die onder de trap gaan zitten gaan nu grotendeels naar de grote kelder, de rest verdwijnt in het kleine keldertje bij de mantels. Novicen in keldergangen en kolenkelder.

Grote gaten in het dak boven de dormter van de Zeereerwaarde Moeder, in de kapel, in het noviciaat, boven de dormter van Moeder, de glazen novicengang.

more
Standaard

In de kelder

Allemaal de nacht in de kelder op een stoel doorgebracht . (Het Hof heeft bedden, wisselen af). Om 4 uur ‘s morgens weer een hevige beschieting. We hebben veel angst, maar ook veel vertrouwen. O.L.Heer, Maria en de Heiligen moeten ons helpen!

Voormiddag rustig. Vanmiddag hevig geschutvuur; duidelijk twee soorten te horen. Bij de hevige knallen opnieuw gaten in kapel (een onontplofte granaat ligt er; Sr.Apolline en Sr.Clementine gaan telkens kijken), bij de bakkerij (granaat in de grond), in de boerderij. Gisteren drie torentjes van de kapel beschoten . Vannacht ook het vierde. De Duitsers hadden hun uitkijkpost daar.

Nu is het ‘s avonds 19.15 uur. We zien geweldig op tegen de nacht. Eten, drinken, W.C.: alles in de kelder. (Dit laatste voor sommige , hoor!)

De glazen gang van de Kweekschool heeft een paar voltreffers; door de muur van de gang voor de recreatiezaal van de Ulo heen geschoten. Veel puin en stukken!

more
Standaard

Hevig geschut over en weer

Vannacht om 1 uur hevig geschut over en weer. De morgen is rustig. Deze nacht nieuwe inslagen in de kapel.

Vanmiddag opnieuw zwaar gevuurd over en weer. Het houdt weer op. Middageten gegeten met twee van één bord. Rector even bij ons op bezoek geweest. Rest van de middag is rustig . Nog steeds duurt de beschieting van ons huis voort. Het is allemaal het werk van de Engelsen, die zeker denken, dat dit een Duitse vesting is. Ongeveer 6 uur, bij de boterham was het weer bar! De knechts waren even naar het dorp en kwamen hijgend terug, (door het raam ergens binnengeklommen ; dit kan goed, want bijna overal zijn de ruiten er uit.) Ze vertelden: De Engelsen zitten in een kring rondom ons : Best­Vessem-de Beersen-Hilvarenbeek. In Best wordt nog hard gevochten. De zusters daar zaten al een week in de schuilkelder (goed, dat we niet wisten, hoelang het hier nog zou duren!). Het pakhuis, tegenover het gemeentehuis in Best was iedere dag in andere handen. Een front van ‘s-Bosch tot Vessem, verder bij Arnhem, waar het minder goed     gaat. Gaat het hier dan  goed… of niet???.

Zo weten we weer wat.

Een munitiewagen van de Duitsers is bij de boterfabriek in de lucht gevlogen. Ook een in Spoordonk.

De Duitsers hebben een man doodgeschoten, vader van vijf kinderen en +/- 15 personen meegenomen naar Tilburg.

Gisteren (zaterdag) en vandaag (zondag) geen H.Mis en geen H.Cornmunie. De voedselvoorziening van Oirschot gaat een partij koeien en varkens slachten zonder bon, lage prijs. wij mogen er ook in delen. Ze weten nog niet, hoe ze het vlees hier krijgen. De mensen vinden het zo erg, dat we hier nog met 200 mensen zijn en ons huis boven ons hoofd verwoest wordt. Bij de boeren verderop is alles rustig, geen gevaar tot nog toe.

Het is nu 19.30 uur. W”e gaan ons klaar maken voor de nacht.

Inrichting in de schuilkelder:

  1. Appelkelder: Het Hof van Solms.
  2. Vleeskelder: Hoofdbestuur, een gedeelte van de geprofeste zusters, een gedeelte van de Novicen en mijn persoontje.
  3. In de keldergang en cokeskelder: de rest en de postulanten.
  4. In de oude kelder: oudere geprofeste zusters en enkele anderen.
  5. Droogkelder: Rector, Schaberg en de knechts.
  6. In de stoomkelder: Gelegenheid om jezelf te wassen, want we moeten steeds de kleren aanhouden, kunnen niet “verhullen”, slapen, zitten en eten op dezelfde stoel.

We staan elkaar voor enkele uren een gemakkelijke stoel af. Mijn strozak ligt in de kelder; een zieke novice ligt erop. Zelf heb ik er nooit gebruik van gemaakt. Hij werd gebruikt voor de zieke van één dag’. Eten gebeurde uit de hand, of het bord in je hand. Bekers, waaruit we dronken, werden hier en daar op de vleeskuip gezet.

Er heerst een goede geest- allen zijn zeer opofferend voor elkander. De Duitse kanonnen staan rond ons huis.

Voor de Duitsers is ons huis hun dekking – voor de Engelsen het mikpunt. Een staat er bij de boerderij, een achter het huis bij Brekelmans, verder nog achter de tuinmuur en bij de brug,

Vandaag bidden we Veni C eator + 7 Weesgegroeten, opdat de H.Geest aan de “Engeltjes” duidelijk zal maken, dat het hier geen Duitse vesting is.

De Zeereerwaarde Moeder heeft gisteren beloofd:

Als we ongedeerd vrijkomen, uit dankbaarheid iedere week een jaar lang:

  1. H.Mis ter Ere van O.L.Vrouw v.d. H.Eik in onze kapel.
  2. H. Mis ter er-e van St.Jozef, opsturen aan “St.Jozef zorg”.
  3. Iedere zondag de hele Rozenkrans met het gebed van O.L.Vr. van Fatima.
  4. Voor vrijwilligers: iedere dag de Rozenkrans.

Daar we kort bij de wijn zitten, heeft de Zeereerwaarde Moeder ons ook een glas wijn beloofd, maar slechts éénmaal, dus niet iedere week!! (Later vervuld!)

Vaak hebben we gebeden: Door het teken des kruises, bevrijd ons van onze vijanden, Heer, onze God!

De laatste dagen lopen de Duitsers overal door het huis. Zo goed als alle ramen zijn stuk. Rond het huis lopen Duitsers, die nu en dan schieten.

De brug op de Heuvel is opgeblazen. Alle ruiten op de zuid-westkant stuk; daar hadden nog geen beschietingen plaats gehad.            Bij de recreatiezaal en refter van de Ulo staat veel onder water.

more
Standaard

Vannacht onrustig

Vannacht onrustig. Om 24.00 uur, 1.00 uur en 3.QO.uur veel geschoten met zwaar geschut. Geen H.Mis of H.Communie.

De voormiddag is zeer kalm. Het been van de Heer Schaberg doet veel pijn, is erg stijf.

Half 12 hevige beschieting van de grote dorpstoren. De knechts zagen de grote steenbrokken eraf vliegen. Maar de toren staat er nog!

Veel ramen zijn gisteren met platen en latten dichtgespijkerd, daar er telkens Duitsers doorkomen.

Lekken in de gang van de Kweekschool, tegenover het godsdienstlokaal. Het water loopt er door naar beneden. (Een voltreffer in dak en voormuur). Grote klas en lokalen nog intakt. Duitsers op de boerderij vroegen om melk. Graad zei: “Ga je gang!”, wijzend op de koeien. Ze vertrokken weer onverrichterzake. Over drie of vier dagen zou de Krieg uit zijn, dachten ze.

Eindhoven, Eersel, Oerle, Best (?) bevrijd, men kan de Engelsen iedere dag verwachten.

Nu en dan zien we, dat een dode soldat (Duitser) op brancard wordt weggedragen (begraven in de akker).

Vandaag is de commandant van de Duitsers nergens te vinden. Gewond? Weg? 16.30 uur. In de kelder zijn we aan het voorlezen uit het boek: “Nadat   ik Christen was”, van Jörgensen. Opeens een stem aan het luik in de vleeskelder:”Hallo! Hier dokter Scholman! Ik heb gehoord, dat hier een gewonde is. Waar kan die zijn? Eigenlijk kwam Z.Ed. alleen maar kijken, hoe het nog met de   zusters was.

Tussen al de bedrijven door heeft de Zeereerwaarde Moeder met het oog gericht op de wijnflessen ons een glas wijn beloofd, als we ongedeerd uit de kelder komen!

Ik snak ernaar, om van kelderrat weer een bovenaards wezen te worden! Het regent erg; alles ligt stuk en kapot en open en wordt drijfnat.

De plafonds vallen af, geheel doorweekt, bedden erg nat – nu en dan nemen ze het water op, maar het helpt niets.

De kom yan het dorp moet vandaag binnen enkele uren (vóór 15.00 uur) ontruimen in de stromende regen. Gasthuis mag blijven. .

Voltreffers op de dorpskerk. ‘n Begin van brand is er geblust.

De Duitse troepen hebben opdracht, hier in Nederland zoveel mogelijk te stelen. Er heersen treurige toestanden, soms 140 mensen op één boerderij!

Best is nog steeds in handen van de Duitsers.  Engelse patrouilles voor het kanaal schieten op een 500 meter afstand van ons. Wij krijgen de indruk dat het nog lang zal duren. Het moet de Engelsen aan het verstand

gebracht worden, dat het zó niet moet. De dokter is tot Best geweest, om te horen hoe het met zijn collega’s was, heeft nog gewonden geholpen, die “niet goed verbonden” waren. Alles bij elkaar ziet het er nog niet zo rooskleurig uit. Kanonnen komen op de Markt. De dokter heeft al 26 voltreffers op ons huis geteld.

more
Standaard

Rustige nacht

Rustige nacht. Alleen heel in de verte wat geschut. Sommigen van ons krijgen het te kwaad, vooral door gebrek aan rust. Benen en voeten worden dik van dag en nacht zitten. Het werkt geweldig op je zenuwen; je wordt er prikkelbaar van.

Om kwart over 8 te Communie geweest, gaande lang Heer Rector, die in de deur van de droogkelder stond. Het was in alle opzichten een geestelijke verkwikking. Na het ontbijt zijn ze gaan bakken; toen begon het schieten weer. “Rook uit de schoorsteen!, dus was daar de vijand!”, zo redeneert de Engelsman.Vooral op de boerderij vlogen veel scherven rond. Juist een brief van het Gasthuis ontvangen Er wordt daar geslacht. Het vlees wordt verdeeld onder Gasthuis, Carmel en ons. Keuze in rund- of varkensvlees. Twee leken-verpleegsters hebben de brief gebracht. Nog een aparte brief voor de ZeereerwaardeMoeder; daarin stond o.a., dat Sr.Herma gisterenavond overleden was. Ze was al een paar dagen niet goed, doch het liet zich aanvankelijk niet zo ernstig aanzien.

Vannacht zijn de Duitsers o.a. in het keukentje van de kweekschool geweest, om ongeveer 24.45 uur. Naar de kweekschool geweest om de brandbare stoffen uit de scheikundekast te halen. Wat een verwoesting overal!! “Die spullen” hebben we in de grond gegraven in het buitenhok van de kippen. In de refter van de Ulo zat een Duitser piano te spelen.

Hij ontving ons heel beleefd, alsof wij de gasten waren en hij de gastheer en speelde rustig door!

Goed en wel terug uit de Kweek begon de beschieting weer. Dr.Hagemeijer

Is hier geweest om het been van de Heer Schaberg te behandelen. Ook zijn huis heeft voltreffers. Het kanon, dat eerst bij de boerderij stond, staat nu achter de ringmuur.

more
Standaard

Hevige beschieting

Vannacht hevige beschieting: zijbeuk van O.L.vrouw in de kapel verschillende voltreffers, ook een in de Franciscuskamer (kweek).

Deze morgen om kwart voor 8 te Communie, daarna H.Mis in de keldergang, tegenoverde stoomkelder. Dit was de eerste H.Mis sinds vrijdag. Wat waardeert men nu de H:Mis en de H.Communie.

We vrezen, dat heel de kapel, klooster en kweekschool weggeschoten zullen worden. Het staat de oorlogvoerenden in de weg. God alleen kan uitkomst geven. Het zijn zware dagen, de stemming is down, hoewel iedereen het voor een ander wil verbergen. In het donker, tijdens het gebed, valt er hier en daar menig traantje. Het vraagt ook zoveel van je uithoudingsvermogen! De angst voor het onzekere neemt toe. We zoeken wat afleiding in voorlezen van een mooi boek.

Heel de morgen kanongebulder en overtrekken van vliegtuigen. Uit de kapel worden missaals en breviers gehaald, vooral Sr.Clementine .z . g . maakt zich verdienstelijk. Haareerwaarde zou alles willen redden, maar begint in te zien, dat ze het nergens veilig kan opbergen. Wat gisteren nog gespaard was, is vandaag verwoest. Tussendoor bidden we veel en vurig en met veel aandrang. O.L.Heer stelt ons vertrouwen zwaar op de proef. Ondanks ons gevoel willen we toch op Hem blijven hopen!

Deze middag weer voltreffers op de kapel en boven de ramen van het priesterkoor. Het Franciscusbeeld is van de Communiebank afgevallen, ongeschonden! Een stuk van de geel-bruin-boog er boven is eruit geschoten, door een bank heen, achter in de kapel.

Bericht van het Gasthuis: Sr.Herma wordt daar in een apart gezegend graf (voorlopig) begraven.

Vannacht 12 voltreffers op het Gasthuis: zusters en zieken ongedeerd Alle ruiten van het huis stuk; kapel beschadigd. Men heeft 12 moeilijk vervoerbare zieken met een paar zusters naar de Paters Montfortanen gebracht; ook van ons gaan er een paar zusters heen om te helpen. Sommige zusters worden ziek en erg moe. Daarom een paar matrassen en

kussens op de grond om hen te kunnen laten rusten. Ze wisselen elkaar ‘s nachts af.

Kanongebulder en mitrailleurgeratel is deze middag niet van de lucht. Vanavond zeer hevig: het voorste deel van de boerderij stuk, het trappenhuis van het Noviciaat, door de buitenmuur van de Kweekschool, overloop bij de Ulo, in Ie en 2e Ulo gaten in het plafond.

 

28 september

 

Een rustige nacht. In de verte zwaar geschut – deze morgen H.Mis en H.Communie. Om de andere dag wassen we ons een beetje in de stoomkelder. Ook wordt er iedere dag de was gedaan (vandaag broeken, morgen bandjes , enz.) De telefoondraad rond het huis is weggenomen, zover we kunnen zien. Dr.Scholman geweest. Er zou een sluis stuk geschoten zijn, het water in het kanaal 2,5 _m. gezakt.

Alle beelden zijn uit de kapel gehaald, idem de kerkboeken, harmoriuums, Kruisweg enz. Bij de Heer Rector in de kelder lopen de muizen over de verwarmingsbuizen!

Sr.Prisca is bedroefd, zou zo graag naar Brasil willen en wanneer kan dat nu? Wij willen ook wel!

more
Standaard

H. Michael bevrijd ons van onze vijanden

H.Michaêl, bevrijd ons van onze vijanden!

Een rustige nacht en voormiddag. Weer H.Mis en H.Communie. De knechts komen ook in de H.Mis. Bernard dient als misdienaar.

Vanmorgen is molenaar van Loon geweest. Hij was bang, dat wij niet meer te eten hadden en bracht wat puddingpoeder. De knechts wilden naar het Hof gaan, om te zien hoe alles er uitzag. De voorkant van onze kapel erg geschonden. Het beeld van O.L.Vrouw (boven in de nis aan de buitenkant) lag in gruzelementen voor het huis. Toen ze er stonden te kijken, werd er op hen geschoten en ze kozen het hazepad; ze waren dus gauw terug!

Een kijkje op de Kweek wezen nemen, nogal goed; rectoraat onbeschadigd b.v. de ramen. De Montessorischool heeft een voltreffer .

De voeding is nog zeer goed. Zojuist is er weer gebakken: 60 broden voor twee dagen. De toren heeft al grote gaten.

Om ongeveer 13.00 uur twee Duitse soldaten aan de deur, die in de kelder willen. Ze dachten, dat het een openbare kelder was. Ze kwamen uit Frankrijk. Onze kelder was voor 200 zusters o.a. T.B.C.lijdsters! Ze zijn naar de omliggende huizen gegaan.

Ieder zoekt zijn eigen verpozing: een boek, een breikous, enz. De verveling is voortaan groot. Nu het wat rustiger wordt, gaan we weer eens wat oplopen. Sr.Honorine en Sr.Euphemia zijn naar het Hof geweest. De Duitsers zaten erin. De buitenkant is gaaf.

Op de grote speelplaats zijn de gestolen sleutels van de Kweekschool ge­ vonden. Alle ruiten in de buitenschool zijn zo ongeveer stuk.

Vandaag 300 pond rundvlees ontvangen tégen normale prijs, gebracht door· het Rode Kruis, een Pater Montfortaan en onze Bernard.

We zijn nu een week in de kelder. Ik had niet gedacht, dat we het er zo lang in zouden volhouden. Mocht het toch gauw tot een einde komen!

Na de middag veel geschoten: granaten van alle kanten.

more
Standaard

Treurige ontdekking

Een rustige nacht, H.Mis en H.Communie in de Kelder. Treurige ontdekking in de Kweekschool. Wat een vandalisme!! In natuurkundelokaal – kamertje – studieklas, klas van Sr.Electa: alle doosjes opengemaakt, de inhoud

over de vloer tot in de gang toe. Dropjes, pepermunt, hoesttabletten met trommels en al meegenomen. Ook scharen en mesjes v.d. biologie, gedeelten van de instrumenten “georganiseerd” gestolen. Het is verschrikkelijk. Veel stuk getrapt. Wij hebben er nog wat uitgehaald. Boeken laten ze ongemoeid. De eikenhouten kast in de recreatiezaal ingeslagen. Andere eikenhouten kasten opengebroken. De bibliotheekkast ingeslagen.

Geruchten: Bladel bevrijd. Ook Best. De Duitsers zouden uiterst bang van de naderende Tommys zijn. We zouden er goed vóórstaan! Weinig geschoten tot 16.30 uur. Nu weer wel. Vanavond de petroleumlampen aangemaakt, Die Dr.Scholman ons bezorgd heeft. Kleren, breekwaar enz. van de familie Schaberg uit het Rectoraat gehaald. De officieren zijn weg, de kleren van Mijnheer Schaberg zelf zijn meegenomen.

Vanmiddag een broeder Montfortaan geweest. Langs het kerkhof komende, werd hij gewenkt door de schilder Kruysen (72) en een Duits officier. Kruysen moest door de Duitser doodgeschoten worden, omdat hij volgens zijn zeggen twee Duitsers had doodgeschoten. De broeder moest getuige zijn.

Blijkbaar hadden beide een glaasje te veel op, maar het is toen niet gebeurd.

more